Ga naar de inhoud

Expert-bijeenkomst AEN: overdracht en opvolging agrarisch erfgoed complex

Wie is de nieuwe plattelandsbewoner? Die vraag behandelde Rixt Bijker, onderzoeker aan de Vrije Universiteit, op de eerste expert-bijeenkomst van Agrarisch Erfgoed Nederland (AEN), de Boerderijenstichting Utrecht, Boerderij & Erf en Landschap Erfgoed Utrecht eind januari in Benschop. Aan de orde kwamen vraagstukken van overdracht en opvolging. Met aan tafel o.a. eigenaren, ondernemers, ‘de opvolgende generatie’, makelaars, een notaris, een wethouder en andere professionals.

Het proces van overdracht van een boerderij blijkt complex en langdurig. Zeker als daar de opvolging in het agrarisch bedrijf bijkomt. Het mooiste zou volgens Bijker zijn als alle benodigde stappen voor overdracht tevoren konden worden doordacht en gepland; de praktijk is echter vaak anders.

Vooral bij de overdracht van het agrarisch bedrijf is een duidelijk toekomstperspectief, onderbouwd met een stevig businessplan, voorwaarde. Daar komen veel disciplines bij kijken. Niet alleen de financiële en fiscale aspecten, maar ook de beperkingen van het ter plekke geldende ruimtelijke ordeningsbeleid. En natuurlijk: het erfgoedkarakter en de bijzondere eisen die dat met zich meebrengt. Hoe voorkomen we dat waardevolle gebouwen en erven verloren gaan?

Elke overdracht is maatwerk. De visie en ambities van de nieuwe generatie bewoners bepalen in hoge mate de flexibiliteit en daarmee het succes van de overdracht. Daarbij worden ze geholpen door makelaars, notarissen en plattelandsadviseurs. De plaatselijke overheid speelt in dit alles een cruciale voorwaarde-stellende rol.

Aftrap

Het samenzijn in Benschop was de aftrap van het programma dat AEN heeft opgezet voor de komende drie jaar. Leidend thema in dat kader is de interactie van boerderij (als complex van gebouwen met verschillende functies) en omgeving (het erf, het omliggende land, de streek).

In een reeks expert-bijeenkomsten waarvan er nog twee volgen, wordt kennis verzameld over een veelheid aspecten die de ontwikkelingen op het platteland bepalen. Die kennis wordt geëvalueerd en kritisch gewogen op een in de loop van het jaar te houden vakcongres. In volgende jaren komen er bovendien netwerkdagen en een theaterproductie.

Met al die verzamelde kennis hebben AEN en de door haar vertegenwoordigde boerderijenstichtingen straks naar verwachting een stevig middel in handen om mee te praten op verschillende beleidsniveaus.

Daarnaast brengen de beoogde activiteiten de onmisbaarheid van de historische, beeldbepalende boerderijen extra onder de aandacht van een groot publiek. Hoe houden we anders, zonder dat erfgoed, het fraaie en kenmerkende landelijke gebied in stand? Zie ook www.agrarischerfgoed.nl/8376/algemeen/overdracht-van-agrarisch-erfgoed/.

Foto: Boerderij TRB in Benschop, plaats van handeling van de eerste expert-bijeenkomst van Agrarisch Erfgoed Nederland (foto Frits van der Gronde).