Precies 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog weet de familie van Ivan Tsjelmodejev eindelijk waar hij gebleven is: op het Sovjet Ereveld in Leusden. Vandaag (vrijdag 1 mei) kregen ze diep in het Russische Tambov dat nieuws vanuit Nederland.
Ivan Fjodorovitsj Tsjelmodejev was getrouwd met Varvara. Ze kregen twee kinderen: zoon Nikolaj en dochter Nadezjda.
Ivan was 33 jaar, toen nazi-Duitsland op 22 juni 1941 de Sovjet-Unie binnenviel. Hij werd opgeroepen voor militaire dienst, naar het front gestuurd en na hevige gevechten in de zomer van 1942 krijgsgevangen gemaakt door de Duitsers.
Tbc
Uiteindelijk kwam Ivan terecht in het grote krijgsgevangenenkamp Stalag VI A in Hemer. Daar werd hij in april 1945 bevrijd door het Amerikaanse leger. Maar Ivan was ziek, hij leed aan tuberculose. Op 3 mei werd hij opgenomen in het Reserve-Lazarett Lüdenscheid-Baukloh, waar hij ruim twee weken later – op 19 mei 1945 – overleed.
De Amerikanen namen zijn stoffelijk overschot mee naar het dichtstbijzijnde Battlefield buiten Duitsland. Zo werd hij op 23 mei 1945 begraven in Margraten. Op 4 december 1947 kreeg Ivan zijn laatste rustplaats op het voor oorlogsslachtoffers uit de Sovjet-Unie aangelegde Sovjet Ereveld in Leusden.
Min of meer anoniem
Lang lag Ivan min of meer anoniem op het Sovjet Ereveld begraven. Op zijn grafsteen (nummer 561) staat weliswaar een achternaam, maar die is zo verbasterd dat zijn identiteit altijd onbekend bleef. Totdat de Amersfoortse onderzoeker Remco Reiding na twintig jaar zoeken eindelijk zijn werkelijke naam vond: niet Zelmadei maar Tsjelmodejev.
Reiding ging deze week op zoek naar de familie van Ivan en binnen een dag was een kleindochter van de soldaat gevonden. Zij vertelde dat Ivans vrouw Varvara in 1945 is overleden. Doordat Ivan niet terug kwam van het front, werden hun kinderen ondergebracht in een weeshuis.
Het graf van Ivan Tsjelmodejev is geadopteerd. Andere soldaten zijn te adopteren via de website www.sovjet-ereveld.nl/adoptie.
Films
Studenten maakten navolgend overzichtsfilmpje van het Sovjet Ereveld:
Medewerkers van de begraafplaats in Leusden legden het bezoek van een achterkleinzoon aan het graf van zijn overgrootvader vast:
Foto: Graf van Ivan Tsjelmodejev (foto Stichting Sovjet Ereveld).