Groenewoudt bijzonder hoogleraar in Groningen

Bert Groenewoudt wordt per 1 mei bijzonder hoogleraar Ecologische landschapsgeschiedenis aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). De nieuwe leerstoel is ingesteld in samen­werking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).

De RCE wil als kennis­instituut de relaties met de academische wereld verder uitbouwen, onder meer op de domeinen natuur- en land­schaps­geschiedenis. Tegelijker­tijd wordt het master-onderwijs- en onderzoeks­programma bij de RUG-leerstoelgroep Landschapsgeschiedenis (Kenniscentrum Landschap) versterkt. Bovendien zal worden bijgedragen aan een nauwere inter­facultaire samenwerking op het terrein van duurzaamheids­vraagstukken die betrekking hebben op het landschap.

Eervol

Het bijzonder hoogleraarschap is een eervolle taak, vindt Groenewoudt. “In de leerstoelopdracht staat de groene dimensie centraal. Landschappen zijn dynamisch want ze staan onder invloed van de voortdurend veranderende wissel­werking tussen mens en natuur. Vorm volgt functie, ook in het landschap. Sterk beeldbepalend, en maatschappelijk hoog gewaardeerd, is het ‘groen’ dat deel uitmaakt van landschappen. Kennis­ontwikkeling op dit terrein is niet alleen van belang voor de verdieping van inter­disciplinaire dwarsverbanden tussen landschaps­geschiedenis, aard­wetenschappen en ecologie, maar vormt ook een belangrijke pijler voor de toepassing van deze integrale kennis in actuele maatschappelijke vraagstukken op het terrein van klimaat­adaptatie, vergroening van de landbouw, de uitbreiding van het bos­areaal (Bossenstrategie 2030) en energietransitie”.

Groene inspiratie

De leerstoel Ecologische Landschaps­geschiedenis richt zich op lange-termijn landschaps­processen en historisch-ecologische samen­hangen op verschillende schaal­niveaus. De dynamiek en diversiteit van het historische groen, als onderdeel van het landschap als geheel, staan centraal.

Aspecten daarvan zijn de historische werkelijkheid, verklarings­modellen, drivers achter verandering en mogelijkheden tot onderzoek. Interessant is volgens de RCE niet alleen de aanwezigheid van bos en man-made groene structuren in historische landschappen, maar ook de aard, effecten en maatschappelijke betekenis van het gebruik daarvan door de mens. In het verlengde zullen mogelijkheden worden verkend om groene historische kennis op diverse schaalniveaus in te zetten bij hedendaagse landschappelijke transities.

Impuls onderwijs en onderzoek

Onderzoek en onderwijs op het gebied van de leefomgeving op verschillende schaal­niveaus krijgt door het instellen van deze leerstoel naar verwachting een impuls door middel van colleges, excursies, stageprojecten, scriptie- en promotiebegeleiding, congrespapers en -sessies.

Volgens Theo Spek, hoofd Kenniscentrum Landschap aan de RUG, vragen vrijwel alle actuele duurzaamheidsvraagstukken om een sterk inter­disciplinaire wetenschaps­benadering die vaak op regionaal niveau (landschaps­niveau) dient te worden toegepast. “Daarom wil de Rijksuniversiteit Groningen samen met belangrijke maatschappelijke spelers werken aan actuele duurzaamheidsopgaven. We zijn dus blij met de nieuwe leerstoel. De RCE is een belangrijke speler als het gaat om praktisch toepasbare kennis op het gebied van landschap en leefomgeving”.

Loopbaan

Aankomend hoogleraar Bert Groenewoudt studeerde culturele prehistorie aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde op een onderzoek naar het opsporen en waarderen van archeologische vindplaatsen (bekroond met de W.A. van Es-prijs).

Groenewoudt is als senior onderzoeker landschap verbonden aan de RCE, en lid van de advisory board van de International Association of Landscape Archaeologists (IALA) en van de adviesraad Natuur van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Tevens maakt hij deel uit van de editorial board van het tijdschrift Frontiers in Environmental Archaeology.

Foto: Bert Groenewoudt wordt per 1 mei bijzonder hoogleraar Ecologische landschapsgeschiedenis aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen.