In de provincie Groningen zijn de afgelopen vier jaar meer dan duizend monumentale woonhuizen, boerderijen, kerken, molens en orgels opgeknapt.
Eigenaren van erfgoed maakten veel gebruik van subsidies voor onderhoud, restauratie, verduurzaming en herbestemming. De meeste erfgoedpanden in kwestie staan in het aardbevingsgebied. In totaal is voor 31,8 miljoen euro steun verleend, de eigenaren droegen zelf 31,2 miljoen bij.
Facelift
Met de subsidies van het provinciebestuur, het rijk en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) kregen veel toonaangevende panden en monumenten een facelift.
Zo mochten de eigenaren van koren- en pelmolen Aeolus in Adorp in 2020 een bijdrage tegemoet zien voor restauratie en herbestemming. Na jarenlange leegstand wordt de molen nu ingericht om bezoekers te ontvangen en producten te verkopen die er gemalen zijn.
In het aardbevingsgebied is bij ruim 500 woonhuizen met de status van rijksmonument regulier onderhoud uitgevoerd, zoals herstel van daken, voegwerk, houtrot, hemelwaterafvoer, goten en schilderwerk. Bewoonster Ciska Bakema van een karakteristiek pand aan de Noorderstraat in Sappemeer (foto) ontving vorig jaar geld voor schilderwerkzaamheden.
Erfgoedregelingen
De provincie Groningen voert drie erfgoedregelingen uit, waarvan twee monumentensubsidies sinds 2018.
Toen startten de GRRG-regeling voor groot onderhoud en restauratie van gebouwde en groene rijksmonumenten, en de RORG-regeling voor regulier onderhoud van bewoonde rijksmonumenten in aardbevingsgemeenten.
Vorig jaar kwam daar de SOK-regeling bij, voor regulier onderhoud van karakteristieke panden en gemeentelijke monumenten in het aardbevingsgebied.
Identiteit provincie
Volgens verantwoordelijk gedeputeerde Mirjam Wulfse (VVD – Erfgoed en Cultuur) tonen de cijfers het belang van deze regelingen.
“Gebouwd erfgoed is bepalend voor de identiteit van onze provincie. Het onderhoud van monumenten is daarbij van groot belang. Vooral in het aardbevingsgebied zagen we dat eigenaren onderhoud lieten liggen in afwachting van duidelijkheid over schade en versterking. Omdat hun gebouwen vitaal zijn, hebben het ministerie van OCW, de NCG en de provincie extra middelen ter beschikking gesteld. Daarmee stimuleren wij eigenaren tijdig onderhoud te plegen aan hun pand. Zonder steun kunnen ze dat vaak niet opbrengen”.
Budget
Het budget voor de erfgoedregelingen GRRG en RORG wordt beschikbaar gesteld door de provincie Groningen, OCW en de Nationaal Coördinator Groningen. De SOK-regeling wordt mede gefinancierd door het Nationaal Programma Groningen.
De GRRG, RORG en SOK worden dit jaar voortgezet. Voor de SOK is 5,7 miljoen euro beschikbaar en voor de RORG 1,35 miljoen. Het budget van de GRRG wordt later bekend gemaakt.
Foto: Bewoonster Ciska Bakema van dit karakteristieke pand aan de Noorderstraat in Sappemeer ontving vorig jaar geld voor schilderwerkzaamheden.