Vereniging Hendrick de Keyser, de landelijk werkende organisatie die zich inzet voor behoud van historische huizen, heeft de woning van architect Jan de Jong in Schaijk verworven. Het pand behoort tot de belangrijkste monumenten van de ‘Bossche School’ uit de tweede helft van de 20e eeuw, een stroming in de Nederlandse architectuur die ook internationaal erkenning heeft gekregen.
Jan de Jong (1917-2001) combineerde met gevoel voor ruimte, maatvoering en ordening, abstracte traditionele vormen met moderne bouwmaterialen. Hierdoor ontstond een haast tijdloze architectuur. In zijn eigen woonhuis, uit 1967-1968, creëerde hij een ingetogen leefwereld waar ruimtelijkheid en het spel van ritmische verhoudingen de bezoeker steevast imponeren.
Woonhuis uit 1967-1968
Brabantse bossen, een zandweg en een akker vormen de achtergrond van het ommuurde woondomein. Het omvat een woonhuis met kantoor, bijgebouwen en tuinen. Het ontwerp roept associaties op met oude mediterrane kloosters.
Voor het huis ligt een atrium en er bovenop staat een klokkenstoel. Opvallend zijn de kolommen die gebruikt zijn om ruimtes vorm te geven en in te delen. Aan het ontwerp liggen zorgvuldig gekozen maatverhoudingen ten grondslag op basis van de theorie van ‘het Plastische Getal’. In de detaillering is door de architect gezocht naar vereenvoudiging en beperking, waardoor vormen en vlakken sterk spreken.
Collectie
Hendrick de Keyser is vooral bekend om haar bezit van 17e en 18e-eeuwse monumenten in oude binnensteden. De verwerving van de woning van Jan de Jong past in het beleid de collectie selectief uit te breiden met spraakmakende 20e-eeuwse Nederlandse architectuur.
De verzameling telt daarom inmiddels huizen van de architecten Gerrit Rietveld, Sybold van Ravesteyn, Ben Merkelbach en Abe Bonnema. In 2013 kocht de vereniging een woning ontworpen door Dom Hans van der Laan, grondlegger van de Bossche School, en vorig jaar werd een compleet modernistisch wijkje uit de jaren vijftig in de Noordoostpolder verworven.
Foto: Het huis van architect Jan de Jong aan de Rijksweg 56 in Schaijk (foto Arjan Bronkhorst).