De Hofgracht aan de kant van het Buitenhof te Den Haag wordt in ere hersteld. Met een nieuwe brug wordt het Binnenhof na zijn langjarige opknapbeurt bovendien weer toegankelijk voor wandelaars en fietsers. Ook de Binnenhoffontein komt terug op zijn oorspronkelijke plek.
Dankzij een herinrichting van het gebied rond de Ridderzaal wordt de toegankelijkheid van de gebouwen flink verbeterd. De ontwerpen die subtiel terugvoeren naar het Binnenhof tot 800 jaar geleden, zijn vandaag (woensdag 24 januari) gepresenteerd.
Negentig meter
Van oudsher was het Binnenhof omringd door een gracht. Die werd in 1862 gedempt. Ervoor in de plaats kwam de Hofweg. Met de nieuwe plannen wordt aan de Buitenhofzijde een deel van de Hofgracht teruggebracht.
De gracht (lengte circa 90 meter) loopt vanuit de Hofvijver naar de Hofplaats. Oorspronkelijk was het water een manier om het complex veiliger te maken. Dit bijzondere stukje Haagse binnenstad wordt teruggebracht in oude staat. Met de gracht komt er bovendien meer daglicht in het souterrain waardoor er werkplekken kunnen worden ingericht. Op de kademuur is groene beplanting voorzien. Denk aan natuurlijke algen- een mossoorten en varens die bijdragen aan de biodiversiteit in de Hofvijver.
Nieuwe brug en bestrating
Over de gracht komt een nieuwe brug. De overspanning gaat bestaan uit drie delen: twee smalle voor wandelaars en een breder deel voor fietsers en bestemmingsverkeer. Gracht en brug zijn ontworpen door bureau Merk X en landschapsarchitecten Karres en Brands.
In de loop van de jaren is er veel veranderd in de bestrating rond de Ridderzaal. Door verschillen in hoogte op te lossen worden de entrees van de gebouwen beter bruikbaar en toegankelijker. Ook verbetert de ingreep de afwatering. Van alle straatbakstenen, granietkeien, Belgisch hardsteen, Zweeds graniet en andere natuurstenen tegels wordt 90 procent hergebruikt.
Het nieuwe bestratingspatroon voert subtiel terug naar de periode vanaf 1229. Toen het Binnenhof nog bewoond werd had het Voorhof, het plein aan de voorzijde van de Ridderzaal, een formele functie. Op het Achterhof lagen moestuinen, groentetuinen een kaatsbaan en zelfs een bierbrouwerij en was daarmee meer praktisch ingedeeld.
Fontein
Een ontwerpprincipe dat aansluit bij het van origine formele Voorhof, is de inrichting van het plein voor de Ridderzaal. Rond de Binnenhoffontein, in 1885 ontworpen door architect Pierre Cuypers, wordt het natuursteen van de windroos naar origineel ontwerp hersteld. De fontein keert terug naar zijn oorspronkelijke plek, midden op het Opperhof. Ook de oude Berlage-bankjes komen terug.
Vergroening
Op het ‘Achterhof’, het deel tussen de Grenadierspoort bij het Mauritshuis en de Middenpoort bij het ministerie van Algemene Zaken, komt rondom één van de vier bomen (zilverlindes) een groot groenvak met rijke, wintergroene beplanting en bloemen. Dit groenvak verwijst terug naar de ‘Gravinnentuin’, waar tussen 1400 en circa 1660 verschillende moestuinen en een bloementuin lagen.
Nieuwe trap bij Ridderzaal
Om de lager gelegen publieksentree van de Ridderzaal beter bereikbaar te maken, komt aan de zuidkant een ruime natuurstenen trap. Via een hellingbaan en een hefplateau wordt de publieksentree straks toegankelijk voor iedereen. De waterpomp op de hoek van de Hofpoort wordt gerepareerd en gaat weer drinkwater geven.
Uitwerking
De komende tijd wordt het ontwerp van het gebied rond de Ridderzaal, de gracht en de nieuwe brug samen met omwonenden, gebruikers van de gebouwen en andere partners verder uitgewerkt.
Beeld: Absent Matter 2024.