ION gaat de Boerentoren in het centrum van Antwerpen herontwikkelen tot cultuurtoren. Dat doet het bedrijf in samenwerking met de Katoen Natie Groep van de lokale topondernemer Fernand Huts, die het iconische gebouw zal kopen.
Het ambitieuze project wordt naar verwachting een buitengewoon geschenk aan de Antwerpenaren, de Vlamingen en de internationale bezoekers. Als alles volgens plan verloopt, kan met de eerste werkzaamheden in het voorjaar van 2021 een begin worden gemaakt.
Eind vorig jaar gaf eigenaar KBC te kennen dat het de Boerentoren van de hand wilde doen, een monumentaal bouwwerk in art-deco-stijl van 95,75 meter hoog. De bankengroep schreef daarop een aanbestedingsprocedure uit.
Out-of-the-box denken
“We wisten dat het niet eenvoudig zou zijn als winnaar uit de bus te komen. Maar dankzij de grote inzet van ons team én ons vermogen out-of-the-box te denken, zijn we er in geslaagd”, zegt ceo Davy Demuynck van ION.
“De grootschaligheid van dit project en onze wens het gebouw in één hand te houden, deden ons beslissen op zoek te gaan naar een partner. Bij voorkeur een partij die kan zorgen voor Vlaamse verankering. Dat werd Katoen Natie waar ik mijn loopbaan in 2003 ben begonnen. Al snel kwamen we tot een akkoord. ION fungeert als projectontwikkelaar, Katoen Natie als lange termijn investeerder”.
Cultuur kloppend hart
Resultaat van de samenwerking is dat cultuur het kloppend hart wordt van het beschermde monument in Antwerpen.
Met zijn ruimtes voor tijdelijke en langdurige tentoonstellingen, kunstdepots, restauratieatelier, beeldentuin, filmzaal, auditorium, panoramazalen en boekhandel krijgt de Boerentoren een plaats tussen de andere grote erfgoed- en cultuurinstellingen van ’t Stad. De toren verbreedt mettertijd de aantrekkelijkheid van de Scheldestad als cultuurstad.
Het cultuuraspect wordt gecombineerd met toekomstgerichte retail op de begane grond en de eerste verdieping (langs de Schoenmarkt, Meirbrug en Eiermarkt). Bezoekers kunnen straks door het gebouw wandelen.
Er komt ook een mix van food and leisure als bron van beleving, terwijl in het smalle deel van de toren (vanaf de 11e tot de 23e etage) als vanouds appartementen zijn voorzien. Als kers op de taart komen er een observatorium en panoramazaal verspreid over de bovenste drie verdiepingen (24e tot 26e), zodat iedereen kan genieten van het uitzonderlijke 360° uitzicht.
Geschiedenis schrijven
“Het geeft mij voldoening om als Seefhoekenaar een bedrijf – Katoen Natie – uit te bouwen dat de Boerentoren een nieuwe dynamiek kan geven met een culturele onderbouwing”, zegt Fernand Huts, voorzitter en ceo van de groep Katoen Natie.
“De ‘cultuurtoren’ verbreedt de aantrekkelijkheid van Antwerpen als cultuurstad. Dankzij zijn toegankelijkheid en nieuwe functies wordt hij een wezenlijk onderdeel van de stedelijke samenleving”.
Bestuursvoorzitter Demuynck van ION op zijn beurt verklaart ‘bijzonder trots’ te zijn, dat zijn bedrijf een nieuwe bladzijde mee mag schrijven in de geschiedenis van een van de meest monumentale bouwwerken van België.
“Dit uitzonderlijke project zal ons op alle mogelijke manieren testen, maar die uitdaging nemen we met plezier aan. Meer dan ooit zijn we als team klaar om al ons kunnen te tonen en projecten van deze omvang vast te pakken en er een succes van te maken”.
Eerste wolkenkrabber Europa
De Boerentoren was bij voltooiing in 1931 de eerste wolkenkrabber van het Europese continent. Het bouwwerk mat toentertijd 87,5 meter. In Antwerpen was destijds alleen de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal hoger.
In hetzelfde jaar ging in New York het Empire State Building open. Dat was met zijn 381 meter 40 jaar lang de hoogste wolkenkrabber ter wereld.
‘Boerentoren’ was spotnaam
De wolkenkrabber in Antwerpen werd aanvankelijk Torengebouw genoemd, maar heette in de volksmond al snel spottend Boerentoren. Die naam verwees naar de betrokkenheid van de toen nog Belgische Boerenbond die de bouwheer van het project, de Algemeene Bankvereeniging, controleerde. Jaren later werd de aanduiding Boerentoren gemeengoed.
Tien meter hoger
In de jaren 1975-76 is de top van het toenmalige KBC-Torengebouw verbouwd en werd de Boerentoren nog eens 10 meter hoger. Vandaag de dag rijkt de wolkenkrabber tot circa 96 meter. Zij is echter niet langer de hoogste wolkenkrabber van de Scheldestad. Dat is sinds 2019 de Antwerp Tower, met 100,7 meter.
Beschermd monument
Sedert de zomer van 1981 is de Boerentoren, omwille van zijn historische waarde voor Antwerpen en Vlaanderen, beschermd monument. De bescherming betreft de gevels en de bedaking van het torengebouw.