Ga naar de inhoud

Joods onderduikhuis van Warnsveld naar Openluchtmuseum

Een houten vakantiewoning, in het bos tussen

Een houten vakantiewoning, in het bos tussen Zutphen en Lochem, verhuist naar het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. Aan het huisje zijn allerlei interessante verhaallagen verbonden, o.a. over onderduiken, jodenvervolging en verzet.

De demontage van het pand begint vandaag (1 mei). De samenwerking tussen eigenaar de gemeente Zutphen en het Openluchtmuseum is gisteren (30 april) bezegeld.

Geschiedenis

Het huisje in Warnsveld (gemeente Zutphen) dateert van 1937 en is in zijn oorspronkelijke vorm qua oppervlakte circa 50 vierkante meter groot. De joodse familie Gies, die de woning liet bouwen, kocht de grond aan de Almenseweg ter plaatse in 1936.

Vanwege reizen van grootvader Gies naar Duitsland was de familie op de hoogte van de opkomst van Hitler, het destijds uitgesproken antisemitisme en het toenemende anti-joods geweld. Na de Kristallnacht (10 november, 1938) mochten Duits-joodse vluchtelingen voor kortere of langere periode in het huisje verblijven.

De Nederlandse regering had toen al de grenzen voor Duitse vluchtelingen gesloten. De familie kreeg hulp van een Zutphense ambtenaar, die een aantal vluchtelingen in het bevolkingsregister inschreef.

Onderduikers

Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vonden verschillende onderduikers in de woning onderdak. In het optrekje waren daartoe twee plekken gecreëerd.

De familie Gies ging in het verzet en Annie Gies-de Haas, moeder van de nu nog levende zoon Frits, ontving daarvoor de Yad Vashem-onderscheiding Righteous Among the Nations.

Overigens is er geen directe familierelatie tussen de Zutphense familie Gies en Miep en Jan Gies, die de familie Frank gedurende de onderduik in Amsterdam heeft geholpen.