Na ruim 25 jaar afwezigheid zijn vijf kunstwerken van stadsbeeldhouwer Hildo Krop binnenkort weer te bewonderen in Amsterdam.
Vanaf donderdag 19 maart zijn de bijzondere reliëfs voor iedereen te zien in het Grand Hotel Amrâth (het voormalige Scheepvaarthuis) aan de Prins Hendrikkade. Ze worden onthuld door Touria Meliani, wethouder Erfgoed. Op een passende plek, want het monumentale gebouw bevat meer dan louter werk van Krop.
Opdracht
In 1940 kreeg de stadsbeeldhouwer de opdracht voor het maken van reliëfs voor de plaatselijke telefoondienst aan de Pieter de Hoochstraat 55. Krop werkte er van 1940-1942 aan. De kunstenaar was vlot, maar zijn gevelsculpturen werden pas in 1951, toen het gebouw gereed was, geplaatst boven de hoofdingang.
Het betreft een hoofdsteen en de vier windstreken. Met het vertrek begin jaren ’90 van de telefoondienst – toen PTT Telecom, vandaag de dag KPN – naar Sloterdijk zijn de kalkstenen kunstwerken veilig gesteld. Na verhuizingen van depot naar depot zijn ze nu terug in Amsterdam.
Schenking, ondersteuning en restauratie
KPN schonk het hotel de vijf kunstwerken, Amrâth betaalde het grootste deel van het transport, de schoonmaak, de restauratie, de plaatsing en de belichting. De gemeente Amsterdam nam de resterende kosten voor haar rekening.
Erfgoedvereniging Heemschut, die zich sterk heeft gemaakt voor herplaatsing, legde succesvol contact met de leverancier van telecommunicatie- en ICT-diensten. KPN vindt dat de reliëfs een waardige plaats verdienen en toegankelijk moeten zijn voor publiek, zoals ten tijde van het geven van de opdracht aan de kunstenaar de bedoeling was.
Het stadsbestuur ondersteunt de herplaatsing omdat de beelden passen bij Het Scheepvaarthuis. Het hotel is openbaar en dus zijn de werken van Hildo Krop door iedereen te bezichtigen in de hal op de tweede etage.
Icoon voor Amsterdam
Het Scheepvaarthuis geldt als icoon van Amsterdam. Het was indertijd een prestigieuze opdracht die in binnen- en buitenland op de voet werd gevolgd.
Architect Joan van der Meij, die zowel de artistieke als de financiële leiding had over het ambitieuze bouwproject, trok architecten en kunstenaars aan voor de inrichting en versiering. Onder hen oud-collega’s Michel de Klerk en Piet Kramer. Op voorspraak van Kramer werd Hildo Krop toegevoegd aan de beeldhouwersstaf van Hendrik van den Eijnde.
Naast zijn architectenbureau was Van der Meij vanaf 1910 esthetisch adviseur bij de gemeente. In die hoedanigheid had hij extra handen nodig. Nadat eerst Kramer in dienst kwam van de lokale overheid, met een focus op bruggen, volgde niet veel later Hildo Krop voor de sculpturen. Zoals meer jonge kunstenaars had hij met zijn opdracht voor Het Scheepvaarthuis een vliegende carrièrestart gemaakt.
Groei kunstenaar
Hildo Krop heeft met zijn sculpturen aan het eerste en het tweede bouwdeel bijgedragen. Zijn groei als kunstenaar is daaraan goed af te lezen.
De consoleportretten van Krop uit 1913-1916 zijn ingetogener en minder uitgewerkt dan die uit de jaren 1926-1928. Van zijn hand zijn ook de Schipper (stuurman) en Bootsman (matroos), evenals het loden beeld van Neptunus op de hoektoren boven de hoofdingang. Verder maakte hij de granieten plintversiering aan de Binnenkant met de letters ’T SCHEEPVAARTHUIS en een school vissen in de golven.
Met de toevoeging van de vijf reliëfs (1940-1942) is de ontwikkeling van Hildo Krop tot geprezen kunstenaar in Grand Hotel Amrâth te ervaren. Daarnaast heeft het onderwerp een relatie met Het Scheepvaarthuis: de vier windstreken en hun hoofdsteen met De Vrije Gedachte, die op het reliëf letterlijk uitstraalt over de wereld.
Themajaar
De onthulling op 19 maart sluit aan bij het themajaar Hildo Krop 2020, waarin wordt stilgestaan bij de betekenis van Krop als kunstenaar en idealist.
Het volledige jaarprogramma is te vinden op www.artzuid.nl
Iedere vrijdagmiddag (om de week of op afspraak per groep) wordt een 1,5 uur durende Krop-rondleiding gegeven om en in Het Scheepvaarthuis. De voettocht eindigt met een 3-gangen diner in de Bar Lounge van Grand Hotel Amrâth Amsterdam. Adres: Prins Hendrikkade 108.
www.scheepvaarthuis.nl, www.amrathamsterdam.com, www.amrath.nl en www.vaneijl.nl
Foto: Reliëf Hildo Krop – De Vrije Gedachte (foto Jakob van Vliet).