Het staatsieportret van Koning Willem II in de plenaire zaal van de Eerste Kamer in Den Haag is ontmanteld en vervoerd naar een speciale kunstopslag. Die ingreep was nodig voor de renovatie van Het Binnenhof.
Voor het schilderij, vervaardigd door kunstenaar Jan Kruseman, is opdracht gegeven na de grondwetswijziging van Thorbecke in 1848, waarmee de koning zijn directe invloed op de Eerste Kamer verloor. Tot voornoemde wijziging benoemde de vorst de Kamerleden zelf. Sindsdien worden zij gekozen door de Provinciale Staten.
Koning Willem II schijnt voor de schenking van het werk aan de Eerste Kamer te hebben gezegd: “Ik kan niet bij U komen, daarom wil ik U mijn portret geven, opdat ik altoos bij u ben”.
Het schilderij, dat al vanaf 1849 de plenaire vergaderzaal siert, heeft nu voor het eerst Het Binnenhof verlaten.
Voorzorg
Tijdens de renovatie van het oudste parlementscomplex in Europa dat nog als zodanig dienstdoet wordt onder meer de vloer van de plenaire zaal van de Eerste Kamer opengelegd en wordt geboord in de muren naast het staatsieportret. Vanaf 1 januari 2022 beginnen hiervoor de vooronderzoeken.
Vanwege die planning, en omdat het risico op schade door trillingen, stof, apparatuur en andere werkzaamheden te groot is, is het schilderij verplaatst. Dat gebeurde op basis van een plan van verschillende experts.
Eerst werd het kunstwerk uit de lijst gehaald en schoongemaakt en is de conditie gefotografeerd. Vervolgens is het ingepakt in Tyvek (synthetisch doek), noppenfolie en karton en via een raam aan de Binnenhofzijde uit het pand getakeld en in een vrachtwagen geladen. De gedemonteerde schilderijlijst is in delen verpakt en vervoerd.
Beschermingsdossier
Voorafgaand aan de renovatie van Het Binnenhof is in een beschermingsdossier gedocumenteerd welke interieuronderdelen en kunstvoorwerpen moeten worden beschermd en welke tijdelijk worden ondergebracht in depot. Alle roerende of demontabele kunstobjecten zijn inmiddels naar voornoemde kunstopslag verhuisd. Ook is kunst heringezet in de Tijdelijke Huisvesting van de Eerste Kamer.
Foto: Het staatsieportret van Koning Willem II in de plenaire zaal van de Eerste Kamer pal voor ontmanteling (foto Tineke Dijkstra).