De Nederlandse Kastelenstichting, erfgoedvereniging Bond Heemschut en de Nederlandse Tuinenstichting verwelkomen en onderschrijven het negatieve advies van het rijk over de verbouwplannen voor kasteel Gemert.
Per brief van 11 november heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) het college van B en W van Gemert-Bakel geadviseerd de aanvraag omgevingsvergunning met betrekking tot buitenplaats en kasteel Gemert vooralsnog niet te verlenen.
Met het advies vraagt de dienst om meer zorgvuldigheid ten aanzien van de voorgenomen herbestemming van (een deel van) Kasteel Gemert naar wellnesscentrum en een ondergrondse parkeerkelder. Daartoe zou een deel van het kasteelplein en de tuin tussen de bebouwing en het Ridderplein moeten worden opengegraven.
Lodewijk XIV-stijl
Het huidige hoofdgebouw van het in Lodewijk XIV-stijl opgetrokken Kasteel Gemert is neergezet in 1740. Het bestaat uit een middengedeelte met haaks daarop twee vleugels.
In 1936 is naar ontwerp van architectenbureau P. van den Boomen door de Spiritijnen (de toenmalige eigenaren) een kapel gebouwd die met het bouwplan verloren gaat.
Centrale vraag aan de rijksdienst was of de voornemens voldoende rekening houden met de cultuurhistorische waarden van de buitenplaats, de tuin en de bebouwing. Tevens was de vraag of een en ander past binnen de contouren van het ruimtelijk- en erfgoedkader.
‘Afbreuk aan cultuurhistorische waarden’
Als gezegd adviseert de RCE de gevraagde omgevingsvergunning vooralsnog niet te verlenen. Dit omdat het bouwplan haars inziens afbreuk doet aan de cultuurhistorische waarden van de locatie en de buitenplaats. “De gevraagde aanpassingen zijn te groot en te omvangrijk om een procesmatige doorgang te verantwoorden”, aldus de dienst.
Naar het oordeel van de RCE verhouden de conceptuele hoofdkeuzes zich op onderdelen niet tot de gestelde kaders of vragen ze meer ontwerpend onderzoek ten aanzien van de volumewerking, de maaiveldbehandeling, de openbare inrichting en in de verschijningsvorm.
‘Meer inzicht nodig’
Verder is het advies van de rijksdienst om meer inzicht te geven in de twee nieuw geplande bruggen en de ruimtelijke gevolgen, de verschijningsvorm en de technische uitwerking ervan in het licht van de integrale planbeoordeling.
Ten aanzien van de bouwkundige uitvoering van de ondergrondse bouw vraagt zij duidelijke garanties. Tot slot adviseert de RCE de huidige overlegvorm te wijzigen naar wat genoemd wordt een ‘compacter ontwerpatelier’.
De Nederlandse Kastelenstichting (NKS), de Bond Heemschut en de Nederlandse Tuinenstichting vinden dat het advies van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed recht doet aan de unieke historische locatie ‘die het verdient in authentieke staat behouden te blijven voor toekomstige generaties’.