Er is ruim zicht op een brede muzikale, culturele en betekenisvolle toekomst voor de Oosterkerk in Amsterdam, en wel voor alle Amsterdammers. Daartoe zijn twee overeenkomsten gesloten.
Wethouder Touria Meliani (Gemeentelijk Vastgoed) stemde op maandag 28 februari in met de overdracht van het gebouw van de plaatselijke overheid aan Stadsherstel. Eerder tekenden Stadsherstel, Het Balletorkest en de Citykerk een intentieovereenkomst over het gebruik van het 17e-eeuwse rijksmonument.
De Oosterkerk vervult voor haar directe omgeving een belangrijke functie. Reden waarom de gemeente het belangrijk vindt dat er buurtactiviteiten plaats kunnen blijven vinden. Verwacht wordt dat dit met de beoogde huurders, het Balletorkest (HBO) die de ruimte vooral gaat gebruiken als orkest-repetitieruimte en kantoor, Citykerk met haar nieuw op te richten ‘Betekeniscentrum’ met daarin een huis van Verbinding, een huis van Bezieling en een huis van Vernieuwing, het geval zal zijn.
Buurtbijeenkomsten
Naast programmering door HBO en het Betekeniscentrum is er volgens partijen voldoende ruimte voor buurtbijeenkomsten en -activiteiten.
Een en ander is vastgelegd in een intentieovereenkomst die op 10 februari 2022 is getekend door Stadsherstel, HBO en de Protestantse Kerk Amsterdam (PKA), partner namens het Betekeniscentrum. Het voornemen wordt juridisch verankerd voor minimaal 10 jaar, de periode van de huurovereenkomst met het Betekeniscentrum.
“Partijen stellen zich gezamenlijk ten doel in de Oosterkerk kwalitatief hoogstaande muziek hand in hand te laten gaan met laagdrempelige toegankelijkheid en aansprekende eigentijdse zingeving; de kerk een plek te laten zijn voor de buurt én voor de stad, waar men kan zijn voor werk, oefening, rust, contemplatie, gesprek en festiviteiten”, staat letterlijk in de intentieovereenkomst.
“Daarnaast blijven (buurt) activiteiten mogelijk die geheel zelfstandig, onder eigen vlag, plaatsvinden. De samenwerking om dit alles mogelijk te maken is meer dan de som der delen. Daardoor blijft de Oosterkerk een bijzondere plek, met in de toekomst een nog grotere diversiteit aan activiteiten voor alle Amsterdammers”, verklaren de partners.
Verbouwing en herbestemming
Eind maart worden beheer en ruimtes overgedragen aan Stadsherstel. De planontwikkeling en het vergunningstraject zullen dit jaar in beslag nemen waarna in 2023 begonnen kan worden met de verbouwing en herbestemming.
De Oosterkerk, stammend uit 1671, is een ontwerp van stadsbouwmeester Daniel Stalpaert en Adriaan Dortsman. Het gebouw is in 1974 door de gemeente Amsterdam overgenomen van de Hervormde Gemeente.
In december 2017 besloot het toenmalige college van burgemeester en wethouders het rijksmonument te verkopen. Het college bepaalde daarbij, dat de nieuwe eigenaar een erfgoedbeschermer met een zogenoemde POM-status (Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud) moest zijn.
POM-status
Bij organisaties met een POM-status staat instandhouding van cultureel erfgoed in de statuten. Zij hebben als uitgangspunt een geborgde en structurele kwaliteit van het onderhoud van het monument en van de herbestemmingswerkzaamheden daaraan. Mede vanwege zijn POM-status kwam Stadsherstel in beeld als toekomstig eigenaar van de kerk.
Foto: Oosterkerk, Kleine Wittenburgerstraat 1, Amsterdam (foto Sjors van Dam).