Op voorstel van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) wijst minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) de kerk Sint-Jozef Opifex in Leidschendam-Voorburg aan als rijksmonument.
Het godshuis (1962) aan de Burgemeester Sweenslaan is een essentieel toonbeeld van de cultuurhistorische ontwikkelingen van de wederopbouwperiode in Nederland. De aanwijzing tot rijksmonument is onderdeel van het Aanwijzingsprogramma Wederopbouw 1940-1965.
Architect is H.C. van der Leur (1898-1994). Hij ontwierp niet alleen de kerk, maar ook de klokkentoren, de pastorie en de kosterswoning. Van der Leur gebruikte elementaire vormen als de cilinder (voor de kerkruimte) en rechthoeken (voor de woonvleugel en voor de verbindingsgang tussen woonvleugel en kerkruimte).
Wijkgedachte
De Sint-Jozef Opifex domineert in Leidschendam de wijk De Heuvel, die deel uitmaakte van een groot woningbouwproject dat verschillende wijken omvatte.
Prof. ir. W. de Bruyn was verantwoordelijk voor het plan van circa 250 hectare. Toekomstige bewoners konden het uitgangspunt bepalen: wonen aan een straat in natuurlijke omgeving.
In 1959 werd met De Heuvel een begin gemaakt. De open ruimte tussen de flatgebouwen heeft het karakter van een hof. Er zijn boomgroepen, gazons, paden, perken en waterpartijen. Die opzet komt voort uit de ‘wijkgedachte’, die vooral in de jaren na de Tweede Wereldoorlog in ons land werd toepast. Het samenbrengen van mensen in een nieuwe woonwijk door het geconcentreerd bouwen van winkelcentra, de aanleg van waterpartijen, groenvoorzieningen en sportterreinen, het stichten van onderwijsgebouwen en bevordering van kerkenbouw voor verschillende gezindten, was in de periode van de wederopbouw een van de voornaamste maatschappelijke doelstellingen.
Rijkere bouwmaterialen
Het exterieur van de kerk is nagenoeg onveranderd gebleven. Er is niets bijgebouwd of afgebroken. Uit het interieur zijn de banken en het doopvont verwijderd.
De vloer van de doopkapel is belegd met een marmermozaïek. De koepel is met glas-in-lood uitgevoerd. De kerk dateert uit de late wederopbouwperiode. Aan de rijkere bouwmaterialen in de Sint-Jozef Opifex is te zien dat de schaarste aan bouwmaterialen van de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog voorbij was.
Bestemming
Nadat de kerk in 2007 aan de rooms-katholieke eredienst werd onttrokken, fungeerde het gebouw als cultureel centrum. Daarna volgde een korte periode van leegstand totdat vorig jaar de Koptisch-orthodoxe Kerk de Sint Jozef Opifexkerk kocht en hernieuwd in religieus gebruik nam.