Van 173 objecten in 163 musea in Nederland bestaat het vermoeden, dat ze geroofd, geconfisceerd of gedwongen verkocht zijn. Het betreft schilderijen en toegepaste kunst. Dat blijkt uit herkomstonderzoek van de Museumvereniging. De resultaten zijn overgedragen aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Susan Lammers, algemeen directeur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), en Vera Carasso, directeur van de Museumvereniging, hebben de documenten van de overdracht op 15 februari ondertekend.
Dat gebeurde in aanwezigheid van onder anderen Rudi Ekkart en Pauline Kruseman, respectievelijk voorzitter en lid van de onafhankelijke Commissie Museale Verwervingen die inhoudelijk toezicht hield op de kwaliteit en het verloop van het onderzoek.
Herkomstonderzoek
In 2009 is Nederlandse musea gevraagd de herkomstgeschiedenis van hun collecties te onderzoeken. Doel was te komen tot een inventarisatie van voorwerpen, die mogelijk afkomstig zijn van roof, confiscatie, gedwongen verkoop of van andere verdachte omstandigheden vanaf 1933 tot en met het einde van de Tweede Wereldoorlog.
De Museumvereniging coördineerde het project, de commissie ‘Museale Verwervingen vanaf 1933’ hield inhoudelijk toezicht en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) bood financiële ondersteuning. De bereidheid van musea om mee te doen was groot.
Uitbreiding WO2-portal
Met de overdracht heeft de RCE de onderzoeksresultaten van de twee projecten van de Museumvereniging: Museale Verwervingen 1940-1948 en Museale Verwervingen vanaf 1933 formeel overgenomen.
Ze worden toegevoegd aan het WO2-portal van collectienederland.nl, zodat objectinformatie over cultuurgoederen uit de Tweede Wereldoorlog op één plek te vinden is. Dit staat gepland voor 2023. Een en ander betekent dat de informatie dan niet meer te vinden is op musealeverwervingen.nl.
Aanspreekpunt
Wie op zoek is naar informatie over de Nederlandse Kunstbezit (NK)-collectie en restitutie kan bij de RCE terecht. De dienst is het eerste aanspreekpunt voor mogelijke rechthebbenden en collectiebeheerders over restitutiebeleid, procedures en herkomstonderzoek. Dit om het indienen van een restitutieverzoek te vergemakkelijken.
Onderzoekers kunnen advies vragen over het doen van herkomstonderzoek en doorverwezen worden naar beschikbare archieven en organisaties die daarbij behulpzaam kunnen zijn.
Foto: Susan Lammers en Vera Carasso ondertekenen het overdrachtsdocument in het bijzijn van Rudi Ekkart en Marise Voskens (foto Catharina Gerritsen).