“Nederland heeft de laatste jaren weer vaste grond onder de voeten gekregen,” is de openingszin van de Troonrede 2016. Verder wordt met geen woord gerept over landschap, cultuurhistorie, natuur of landbouw. Het platteland snakt echter naar concrete invulling van twee kabinetsambities die wel worden genoemd: ruimte voor ondernemerschap en investeringen in verduurzaming. De Federatie Particulier Grondbezit (FPG) zegt dat te missen in het vandaag gepresenteerde beleid.
De grondgebonden landbouw, landgoederen en particuliere bos- en natuurbeheerders zijn volgens de FPG graag bereid mee invulling te geven aan de kabinetsambities. “Die vergen wel waardering voor particulier initiatief, gerichte (financiële) stimulansen en ruimte om te ondernemen, ook in het buitengebied. De maatregelen die nu worden voorgesteld werken eerder averechts”, aldus de federatie in een persbericht.
Grondgebonden landbouw
In de stukken bij de Miljoenennota geeft het kabinet Rutte aan te streven naar een ecologisch houdbaar voedselsysteem, in lijn met het eerdere pleidooi van staatssecretaris Van Dam om het grondgebonden karakter van de melkveehouderij te behouden en te versterken.
De FPG vraagt zich af hoe het kabinet zijn ambitie op het gebied van verduurzaming rijmt met het wetsvoorstel fosfaatrechten. Daarin worden, zo gaf de federatie eerder aan, juist duurzame grondgebonden melkveehouders en landgoederen gedupeerd.
Dat het kabinet 17 miljoen euro wil verdienen met de afschaffing van de btw-landbouwregeling per 1 januari 2018 miskent volgens de FPG het specifieke karakter van de land- en bosbouw en zal haars inziens nog leiden tot veel discussie.
Kopzorg
De hoogte van de vermogensrendementsheffing is voor veel particuliere grondeigenaren een grote kopzorg. Verpachters hebben te maken met een van overheidswege gemaximeerde reguliere pacht. Bij landgoederen zijn de gebouwen belast voor een fictief rendement van 4 procent, terwijl het feitelijk genoten rendement vaak niet uitkomt boven de 0 procent.
De FPG zegt het daarom teleurstellend te vinden dat het kabinet in het Belastingplan 2017 kiest voor handhaving van de plannen om de forfaitaire vermogensbelasting per 1 januari 2017 te verzwaren. In de voortgangsrapportage heffing box 3 op basis van werkelijk rendement’ wordt wel ingegaan op de mogelijkheden voor een vermogensbelasting die dichter aansluit bij het werkelijk rendement, maar dit leidt nog niet tot aanpassing. De FPG pleit hier wel voor, in lijn met een eerder aangenomen Kamermotie.
Aftrekbeperking monumenten
De FPG is verbolgen over het afschaffen van de fiscale aftrek van uitgaven voor rijksmonumenten door particulieren. Deze regeling wordt geschrapt per 1 januari 2017. Dat brengt het onderhoud van monumenten, die vaak een grote belevingswaarde hebben, in groot gevaar. De voorgenomen afschaffing ontmoedigt het initiatief van particulieren, die vaak meer dan de helft van de onderhouds- en restauratiekosten voor hun rekening nemen, aldus de federatie.
Groene BOAs
Nu extra middelen beschikbaar worden gesteld voor Veiligheid en Justitie lijkt het volgens de FPG logisch dat een deel ervan wordt ingezet voor ‘groene boa’s’. Dat zijn buitengewone opsporingsambtenaren die toezicht houden in natuurgebieden. Zij hebben voorheen te maken gehad met stevige bezuinigingen en het verplaatsen van politie-inzet naar stedelijke gebieden.
Eerdere pogingen vanuit de Kamer om extra middelen voor de groene boa’s vrij te maken verzandden in interdepartementaal overleg tussen de ministeries van EZ en V en J. “De problematiek wordt ondertussen steeds groter en de handhaving steeds beperkter. Die trend moet worden doorbroken”, aldus de federatie.