De transitie naar duurzame energie vraagt om ruimte in heel Nederland, ruimte die ook benut wordt voor andere doeleinden. Hoe kunnen we hetzelfde gebied slimmer gebruiken, opdat we niet alleen schone energie opwekken maar ook bestaande ruimtelijke kwaliteiten beter benutten en ons landschap mooier maken?
Die vraag is aanleiding voor de coöperatie NederLandBovenWater (NLBW) om samen met Rijkswaterstaat, de provincies Zeeland, Overijssel en Noord-Brabant, het Rijksvastgoedbedrijf en de gemeente Zwolle de prijsvraag Energielandschap van de Toekomst te organiseren. Om te stimuleren dat de ideeën zo concreet mogelijk zijn, is gekozen voor drie toepassingsgebieden: landelijk, stedelijk en ‘waterlijk’.
Rijkswaterstaat, de provincie Zeeland en het Rijksvastgoedbedrijf werken met NLBW samen voor het ‘waterlijk’-gebied: de Zeeuwse zoute wateren (foto). In het landelijk gebied gaat het om de regio rond de A16 (de provincie Noord-Brabant) en in het stedelijk gebied om de gemeente Zwolle (Zwolle en de provincie Overijssel).
Doelstellingen
De prijsvraag is gericht op innovatieve ideeën voor duurzame energie in combinatie met verbetering van landschappelijke en ruimtelijke kwaliteiten en draagvlak bij bewoners en ondernemers.
Het gaat om ideeën die getuigen van toekomstgericht denken over Nederland als wereldlaboratorium voor volhoudbare energiewinning in combinatie met aantrekkelijke landschappen, vermindering van energiegebruik en meervoudig ruimtegebruik. NLBW en de samenwerkende partners hopen op inzendingen van breed samengestelde teams van particuliere coöperaties, verenigingen, onderzoeks- en onderwijsinstellingen, overheden, ontwerpers, energiespecialisten, installateurs, duurzame ondernemers, ontwikkelaars, investeerders, adviseurs en alle anderen die inspirerende en uitvoerbare ideeën kunnen ontwikkelen.
De vraag hoe bestuurders, bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties zijn betrokken bij de energietransitie en de organisatie van het proces, is onderdeel van de opgave.
Zeeuwse Zoute Wateren
Zeeland is de meest zonrijke provincie, er staat altijd wind, het water is steevast in beweging en bevat volop biomassa. Ondanks de kwetsbaarheid van het gebied wordt er al geïnvesteerd in duurzame energieopwekking. Denk aan windturbines om en waterturbines in de Oosterscheldekering, het opwekken van getijdenenergie bij de Grevelingendam en diverse windparken.
Van de bijna 3.000 vierkante kilometer van Zeeland is circa 65 procent water. Met uitzondering van het Krammer-, Volkerak en het Volkerak-Zoommeer zijn alle Zeeuwse oppervlaktewateren meer of minder zout.
De prijsvraag richt zich voor het toepassingsgebied Zeeuwse Zoute Wateren op ideeën voor toekomstige praktijkproeven meervoudig gebruik op of in het zoute water. Van noord naar zuid zijn dat het Grevelingenmeer, de Oosterschelde, het Veerse Meer en de Westerschelde.
Foto: Zeeuwse Zoute Wateren, Prijsvraag Energielandschap van de Toekomst.