Jos Bazelmans, hoofd archeologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), heeft gisteren (woensdag 9 juni) de publicatie Veilig naar de Overkant. Onderzoek naar een muntvondst uit de Romeinse tijd in het dal van de Aa bij Berlicum overhandigd aan Wim en Nico van Schaijk in Sint Oedenrode.
In november 2017 vonden de broers Van Schaijk met een metaaldetector 107 Romeinse munten langs de Brabantse Aa in Berlicum (gemeente Sint Michielsgestel). De munten dateren uit de eerste helft van de eerste eeuw en de tweede eeuw. Het gaat om vier zilveren denarii en 103 bronzen sestertiën en assen.
Melding
De gebroeders Van Schaijk hebben hun vondst netjes gemeld bij de rijksdienst en het waterschap Aa en Maas. Samen met de vinders heeft de RCE nader veldonderzoek gedaan, waarbij nog twee Romeinse munten werden aangetroffen en een hanger van paardentuig.
Ook is uitgebreid bureau-onderzoek verricht en is advies uitgebracht aan het waterschap over het beheer van de vindplaats. Waarom zijn de vondsten juist op die plaats gedaan?
Oversteekplaats
Volgens de auteurs van het RCE-rapport is het aannemelijk dat ter plaatse in de Romeinse tijd, zo’n tweeduizend jaar geleden, een oversteekplaats (een voorde) was bij een voorloper van de huidige Aa.
Uit het onderzoek blijkt dat veel munten afbeeldingen hebben die te maken hebben met het leger, muntuitdelingen en religieuze zaken. Dat kan betekenen dat een bewuste selectie is gemaakt van specifieke munten voor bijvoorbeeld een offergave.
Gedurende meer dan een eeuw zijn er munten en mogelijk sieraden gedeponeerd. Waarom? Volgens de rijksdienst is het aannemelijk te denken dat mensen de goden vroegen een handje te helpen bij de oversteek van de rivier. Bedenk dat veruit de meeste mensen vroeger niet konden zwemmen, dus een beetje hulp was van harte welkom en die hulp was natuurlijk niet gratis.
Nauwe samenwerking
Enorme meerwaarde van dit onderzoek is volgens betrokkenen de nauwe samenwerking tussen archeologen van de RCE, het waterschap, Portable Antiquities of the Netherlands (PAN), Heemkundekring De Plaets, en detector-amateurs.
Vooral die laatsten worden ieder jaar belangrijker bij het wetenschappelijk archeologisch onderzoek in Nederland. Steeds vaker worden beroepsarcheologen op het spoor gezet van belangrijke vindplaatsen door vakgenoten die in hun vrije tijd het veld in gaan.
Download rapport
Download het rapport RAM 267: Veilig naar de Overkant, verschenen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.