Ter afsluiting van 2018 en als extraatje serveert MONUMENTAAL haar trouwe lezers in het zicht van de jaarwisseling als bijlage bij het reguliere nummer vanaf 14 december een boeiende special over de unieke verzameling kazerneterreinen in Ede. Aan de Nieuwe Kazernelaan ter plaatse liggen er maar liefst zeven naast elkaar.
Was de 115.000 inwoners tellende gemeente op de westflank van de Veluwe ooit thuisbasis voor circa 7.000 militairen, na reorganisaties bij de landmacht en afschaffing van de dienstplicht verminderde dat aantal in rap tempo.
Het einde van de Koude Oorlog en het uiteenvallen van de Sovjet-Unie maakte een groot leger overbodig. Gevolg: Ede is sinds 2011, na een eeuw militaire aanwezigheid, garnizoensstad af.
De plaatselijke overheid zag kansen voor een geheel nieuw stadsdeel grenzend aan de uitgestrekte bossen en heidevelden van de Veluwe en kocht de terreinen met opstallen datzelfde jaar aan. Het nieuwe stadsdeel, zo oordeelden de lokale bestuurders destijds, moest levendig en veelzijdig worden met ruimte voor wonen, werken, recreatie, cultuur en voorzieningen.
Monumenten
De meest waardevolle kazernes in Ede zijn aangemerkt als rijksmonument, gemeentelijk monument of karakteristiek pand.
In totaal komen er minstens 1.250 woningen op de kazerneterreinen, zowel grondgebonden huizen als appartementen. Ongeveer een kwart van de woningen komt in bestaande panden.
In tegenstelling tot wat vaak gebeurt bij herontwikkelingen onthield de gemeenteraad zich van een strak vastomlijnd bestemmingsplan vooraf. Flexibiliteit is troef, luidde het parool. Particulieren, bedrijven en organisaties konden eigen ideeën indienen zonder daarbij te worden beperkt door een allesomvattend bestemmingsplan. Die insteek bleek uitermate succesvol.
Meewerkende overheid
Ede profileerde en profileert zich in het kader van dit grootschalige project waarvan de afronding nog jaren vergt, als meewerkende overheid met een scherp oog voor kwaliteit; uit eerbied voor de toenmalige militaire gebruikers en de huidige en toekomstige bewoners van de kazerneterreinen.
In de extra uitgave, bijgesloten bij de feestelijke decembereditie 2018, geeft nationaal magazine MONUMENTAAL haar lezers een mooi overzicht van gebiedsontwikkeling anno nu. Herbestemming en nieuwbouw gaan voorbeeldig hand in hand.
Foto: Cover van de special kazerneterreinen Ede.