Het aantal rieten daken in Staphorst neemt af. Dat kan worden beleefd als dramatisch verlies van cultureel erfgoed. Hoewel er fantastische voorbeelden zijn van restauratie van vervallen monumenten gaat de trend van afname van rietgedekte boerderijen door.
Reden voor erfgoedvereniging Bond Heemschut en de plaatselijke Monumentenadviescommissie om de kat de bel aan te binden.
Nota
Op 9 november vond in Museum Staphorst een conferentie plaats waarin de geschetste ontwikkeling werd besproken. Heemschut en de Monumentenadviescommissie boden de verantwoordelijk wethouder bij die gelegenheid een nota aan waarin de feitelijke gang van zaken van de rieten daken sinds 1960 uiteen wordt gezet.
Het rapport roept een problematisch beeld op. Het tekent de ernst van de situatie en toont de vergaande gevolgen als de ontwikkeling niet tot staan wordt gebracht. Beide organisaties laten zien dat het kostenverschil tussen vervanging van een rieten dak door riet dan wel een alternatieve dakbedekking een belangrijke factor is.
In de nota wordt het rieten dak geplaatst in de totale compositie van cultureel erfgoed waaraan Staphorst rijk is. De problematiek van de rieten daken wordt daar uit gelicht. Niet omdat dat het meest waardevolle element in het lokale erfgoed zou zijn, maar omdat het een dominant element is in de stedenbouwkundige authenticiteit van het beschermde dorpsgezicht.
Subsidie
Om het kostenverschil te neutraliseren is geldelijke steun van de overheid onontbeerlijk. Het rapport maakt aan hand van een verondersteld, maar aannemelijk vervangingsritme duidelijk dat de financiële omvang van de vervangingsinvesteringen substantieel is. Bij subsidiëring zal het dus ook om grote bedragen gaan.
In het gepresenteerde scenario worden bedragen berekend die op de schaal van de gemeente Staphorst onrealistisch zijn. De nota geeft dan ook aan dat dit het moment is een zoektocht te beginnen naar oplossingen, want ‘de trend moet gestopt worden’. Voor de hand liggende oplossingen lijken niet beschikbaar. Maar dat betekent volgens Heemschut en de Monumentenadviescommissie geenszins dat het probleem niet moet worden benoemd.
Vertrouwen
Beide organisaties zeggen vertrouwen te hebben dat de lokale overheid in de nabije toekomst prioriteit zal geven aan het vraagstuk. Na gedegen onderzoek kan nieuw beleid naar hun inzicht de negatieve trend keren. In het collegeakkoord van maart 2018 zal aan dit probleem niet voorbij mogen worden gegaan, aldus Heemschut en de Monumentenadviescommissie.
Download hier de ‘Notitie rieten daken’