Voor het terrein van de spoorzone in Zwolle worden door de plaatselijke overheid sinds 2015 herontwikkelingsplannen voorbereid in samenwerking met ProRail. Het betreft een uitgestrekt plangebied, vanaf de Deventerstraatweg, met het stationsgebouw als middelpunt, tot aan de Veerallee.
Het Stationsgebouw Zwolle, gebouwd in opdracht van de Staatsspoorwegen, verrees in 1863. Tien jaar later werd de centrale werkplaats van de spoorwegen gevestigd op het emplacement tegenover het stationsgebouw. Dat groeide in de loop van de tijd uit tot een groots bedrijfscomplex; in de hoogtijdagen werkten er 6.000 spoorwegarbeiders.
Na sluiting van de werkplaats in 1936 zijn de gebouwen deels herbestemd tot onderhoudswerkplaatsen en locomotief-rijtuigloodsen. Van de oudste delen van het complex is het grootste deel van de werkplaatsloodsen, neergezet in baksteen met markante gietijzeren rondboogvensters, eind jaren ’80 gesloopt.
Passende herbestemming
In september 2016 heeft erfgoedvereniging Heemschut Overijssel de gemeente Zwolle verzocht de nog overgebleven waardevolle panden in de spoorzone te inventariseren en te waarderen.
Sindsdien is een uitgebreide cultuurhistorische analyse gepubliceerd (2017). Het stadsbestuur heeft hierop positief gereageerd en er volgden diverse gesprekken met o.a. de NS en ProRail. Heemschut heeft bij die gelegenheden naar eigen zeggen steevast aangedrongen op passende herbestemming van de laatste overgebleven loodsen van de centrale werkplaatsen.
Bochtafsnijding
Een deel van de oude werkplaatsloodsen, een bakstenen bedrijfshal uit circa 1910, is in gebruik bij de firma Stork-Wärtsila. In verband met de vergroting van het emplacement Zwolle en de uitbreiding van sporen is een bochtafsnijding noodzakelijk.
Hiervoor moet de oude werkplaatshal uit 1910 worden verplaatst, aangezien de kopgevel van die loods direct aan het spoor grenst. Heemschut heeft bij ProRail aangedrongen op zorgvuldige sloop van de karakteristieke gevel en herbouw volgens de oorspronkelijke situatie.
Nieuwe tekening
Begin december vorig jaar heeft architectenbureau Sacon in opdracht van ProRail een nieuwe ontwerptekening gemaakt voor de te verplaatsen gevel. Het voorlopige ontwerp sluit volgens de erfgoedvereniging geheel aan bij de visie en wensen die Heemschut heeft geuit ten aanzien van het behoud.