Buurtbakens Haarlem, Sluiskwartier Deventer, Linielandschap Waaldijk, Belevenisboerderij Schieveen en Molenaarserf Hemmes Zaandam zijn toegevoegd in de campagne Erfgoed Deal, die nu in totaal 30 projecten omvat.
De Erfgoed Deal ondersteunt aansprekende voorbeelden van plekken in Nederland die veranderen en waar erfgoed een rol van betekenis gaat spelen.
Deze vijfde ronde was voor veertien projecten een aanvraag ingediend. Daarvan zijn voornoemde vijf toegekend. In totaal gaat het om bijdragen van het rijk van bijna 2,5 miljoen euro waar gemeenten en provincies een kleine 3 miljoen tegenover zetten.
Het programma van de Erfgoed Deal loopt tot eind 2022; dit najaar wordt nog eenmaal de mogelijkheid geboden projecten in te dienen.
Grootstedelijke projecten en natuurinclusieve landbouw
Voor het jongste uitvoeringsprogramma was de ambitie om vooral grootstedelijke projecten en natuurinclusieve landbouw toe te voegen aan het portfolio.
Dat is volgens de organisatie gelukt met bijdragen aan Buurtbakens Haarlem en de Belevenisboerderij Schieveen in Rotterdam.
Hoge kwaliteit
Evenals bij voorgaande gelegenheden is ruim meer geld aangevraagd dan aan middelen beschikbaar was.
Volgens Michiel Scheffer, voorzitter van de Stuurgroep Erfgoed Deal, is deze ronde de kwaliteit van de ingediende projecten hoog. “Dat zegt wat over de behoefte om erfgoed te koppelen aan klimaat, duurzaamheid en de stedelijke vraagstukken die op ons af komen”.
De toegekende projecten op een rij
Thema stedelijke groei en krimp
Buurtbakens Haarlem
De gemeente Haarlem en kerkeigenaren slaan de handen ineen om kerken ook in de toekomst maatschappelijk relevant te laten zijn voor de directe omgeving.
In dit project wordt een transformatiekader opgesteld, krijgen vier kerken een ontwerpend onderzoek en worden twee kerken ondersteund in verwezenlijking. Mooi hoe een kerkenvisie benut kan worden en hoe kerken maatschappelijke bakens in de buurt blijven. Steeds meer krijgen kerken in Nederland te maken met (gedeeltelijke) leegstand. In het kader van die grote landelijke opgave is dit volgens de Erfgoed Deal een voorbeeldproject.
Sluiskwartier Deventer
De oude vestingwerken rond de historische binnenstad van Deventer worden de komende jaren herontwikkeld met het oog op de verdichtings- en vergroeningsopgave.
Herontwikkeling van het Sluiskwartier is daarbij de eerste uitwerking. In dit Erfgoed Deal project wordt de 19e-eeuwse Pothoofdsluis teruggebracht als identiteitsdrager. Deze wordt richtinggevend voor de inrichting van het gebied, voor klimaatadaptieve maatregelen en voor een kunstopdracht.
Thema klimaatadaptie
Linielandschap Waaldijk
Vier restanten van de Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie worden in dit project hersteld en gemarkeerd om de dijkversterking van de Waaldijk klimaatadaptief en het linielandschap beleefbaar voor recreanten te maken.
Het Waterlinie-erfgoed wordt zo een aansprekend én functioneel onderdeel van een integraal dijkontwerp, waarin naast waterveiligheid geïnvesteerd wordt in ruimtelijke kwaliteit en recreatieve belevingswaarden. “Een prachtig voorbeeld van hoe erfgoed kan bijdragen aan het actuele Hoogwaterbeschermingsprogramma”.
Thema energietransitie en duurzaamheid
Belevenisboerderij Schieveen
Als onderdeel van het gemeentelijk natuur- en recreatieplan Schieveen is in 2018 Belevenisboerderij Schieveen tot stand gekomen door samenwerking tussen een agrariër, de gemeente Rotterdam en Natuurmonumenten.
De boerderij is onderdeel van het programma ‘Rotterdam de boer op!’, dat erop is gericht de stedeling bewust te maken van duurzame landbouw via bijvoorbeeld de verkoop van streekproducten.
De historisch waardevolle boerderij wordt in dit Erfgoed Deal project opgeknapt en gereed gemaakt voor de ontvangst van meer bezoekers. Er komen ateliers en een winkel voor lokaal geproduceerde producten. Het erf wordt opnieuw ingericht met de historische situatie als inspiratie.
Molenaarserf Hemmes Zaandam
In dit project worden een aloude schuur en de historische molen De Zaadzaaijer op het schiereiland de Hemmes herbouwd.
De molen dient als generator van windenergie voor de te bouwen buurtschap én als leerproject voor traditionele molenbouw. De buurtschap naast de molen zal bestaan uit dertig tiny houses, waarbij de Zaanse karakteristieken leidend zijn voor de inrichting van de tijdelijke en energieneutrale woonwijk.
Foto: Artist impression van het project Sluiskwartier in Deventer.