In een monumentaal huis in het Achterhoekse stadje Bronkhorst is een uitzonderlijke archeologische vondst gedaan. Het gaat om een historische muntschat: 14 gouden en 18 zilveren munten, die kort na 1620 onder de vloer zijn verstopt. De schat wordt tentoongesteld in het Stedelijk Museum Zutphen.
De muntschat werd tijdens de verbouwing van de woning aangetroffen, achter een loszittende steen. De oudste munt is een goudgulden uit de periode 1486-1495, maar circuleerde blijkbaar nog tot in de vroege 17e eeuw. Verder zijn er een dukaat uit 1531 en drie zilveren Engelse shillings uit 1582-84 en 1604-05 gevonden.
De rest van de munten (goud, zilver en rijksdaalders) komt uit de Nederlanden; deze dateren uit de 17e eeuw, de jongste uit 1620. Opvallend is dat de helft van de munten uit de Spaanse Nederlanden komt (nu België) en de rest, op één na, uit Gelderland en Overijssel.
Toegankelijk voor publiek
Na de vondst nam de eigenaar van het pand contact op met de archeologische dienst van de gemeente Zutphen. De vondst werd ook gemeld bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort.
De munten zijn gereinigd, gedetermineerd en gefotografeerd. De gemeente Bronckhorst stelde vervolgens een bedrag beschikbaar voor het onderzoek en rapportage van het verhaal achter de muntschat.
Wethouder Willem Buunk (Cultuurhistorie en Monumenten) spreekt van ‘een fantastische historische vondst’. “De schat symboliseert de geschiedenis van onze gemeente en het stadje Bronkhorst. Dat verhaal moet verteld worden. Daarom hebben we besloten de vondst over te nemen van de eigenaar en vinder om haar toegankelijk te maken voor publiek”.
Tachtigjarige Oorlog
Wat de reden is geweest dat de 17e-eeuwse eigenaar zijn vermogen heeft verstopt en niet meer heeft opgehaald staat niet vast. De meest waarschijnlijke oorzaak is volgens archeologen de Spaanse dreiging van de Tachtigjarige Oorlog.
Muntschatten werden vaak begraven als er onrust of dreiging heerste, vaak door oorlog. In geval van belegeringen van steden wisten inwoners wat hen te wachten stond als de vijand de stad zou innemen. Er volgden schattingen (afkoop van plunderingen) of plunderingen.
Zo’n situatie deed zich concreet voor in 1624 toen honderden Spaanse soldaten vanuit Groenlo richting Bronkhorst trokken. Waarschijnlijk heeft de eigenaar/bewoner van het huis aan de Bovenstraat in die tijd zijn vermogen om die reden verstopt.
Boek
De archeologische dienst in Zutphen heeft alle informatie over de muntschat verzameld en gebundeld in de publicatie De Bronkhorster muntschat. De 17e-eeuwse muntschat van Bovenstraat 10 te Bronkhorst (ISBN/EAN 978-94-91950-78-0). Het boek is te koop in de museumwinkel van het Stedelijk Museum in Zutphen.