Vlakbij de Sint-Rochuskapel in Well is op dinsdag 12 april een grote ijzeren speer onthuld. De speer is een soort tijdmachine: door daar de telefoon te gebruiken neemt men via augmented reality een duik in het verleden van de plek.
Dat betreft een rijk verleden, want archeologen hebben er sporen teruggevonden van duizenden jaren bewoning. Het archeologische speerpunt maakt deel uit van de Archeo Route Limburg. Download de Archeo Route Limburg 2.0 app in de App store of Google play.
Duizenden jaren
De afgelopen jaren is langs de Limburgse Maas gewerkt aan bescherming tegen hoogwater. Die werkzaamheden gaven archeologen de kans een blik in de bodem te werpen.
Ook het vruchtbare gebied tussen Well en Aijen bleek een goudmijn voor archeologen. Er hebben duizenden jaren lang mensen gewoond. Hun sporen zijn door overstromingen van de Maas goed bewaard gebleven: er bleef na zo’n overstroming een laagje klei en zand achter dat alles netjes bedekte.
Van prehistorie tot wereldoorlog
De oudste vondsten stammen uit de prehistorie, tienduizend jaar geleden. Het zijn resten van kampplaatsen van rondtrekkende prehistorische mensen. Ze verbleven er in de zomer om te jagen op groot en klein wild.
Ook van de eerste boeren zijn sporen teruggevonden: zevenduizend jaar oude graanresten en aardewerken potten. Blootgelegde crematiegraven met grafgiften zijn van nog later, ze stammen uit de jaren vlak voor het begin van de jaartelling. Archeologen vonden ook sporen uit de middeleeuwen en zelfs uit de Tweede Wereldoorlog, toen in de regio gevochten werd.
Onafscheidelijk
“Deze plek bewijst dat de mens en de Maas al duizenden jaren onafscheidelijk zijn”, verklaart Bert Mennings, directeur van het Limburgs Museum.
‘Zijn’ museum is samen met Rijkswaterstaat, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de provincie Limburg, Limburg Marketing en Limburgse gemeenten initiatiefnemer van tien speciale speerpunten rond de Maas in de Archeo Route Limburg. Wie na de duik in de geschiedenis in Well de echte objecten zien, kan in het museum terecht.
Levensader Limburg
De tien nieuwe speerpunten vertellen een samenhangend verhaal van de Maas als levensader van Limburg. Die functie had de rivier al eeuwen voordat de provincie in zijn huidige vorm bestond.
In de buurt van de Maas zijn de oudste sporen van mensachtigen gevonden, de eerste landbouwers van Nederland vestigden zich aan de Limburgse Maas en in de eeuwen daarna ontstonden daar machtige steden en dorpen.
Het Archeologisch Speerpunt in Well ligt op Aan de Kamp 14.
Foto: Vlnr Eelco Rensink en Ellen Vreenegoor (beiden Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed), wethouder Antoon Splinter gemeente Bergen, directeur Bert Mennings van het Limburgs Museum, Peter Vijgen (Rijkswaterstaat) en wethouder Frans Pekema gemeente Bergen. Op de voorgrond de virtuele archeoloog.