Het Immaterieel Erfgoedcomité van Unesco heeft het Rotterdamse Zomercarnaval en de techniek van graslandbevloeiing op de Internationale Immateriële Erfgoedlijst geplaatst. Dat is vandaag (woensdag) 6 december besloten tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van het Unesco Immaterieel Erfgoed Comité, deze keer bijeen in Botswana.
Op de zogenoemde ‘Representatieve Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid’ staan tradities, gebruiken en ambachten uit de hele wereld die het waard zijn om door te geven aan nieuwe generaties.
Culturele diversiteit
Zomercarnaval Nederland heeft het Zomercarnaval voor de Unesco-lijst voorgedragen vanwege de culturele diversiteit van de jaarlijkse straatparade door de Rotterdamse binnenstad. De stoet van vijf kilometer met ruim 2.500 dansers in kleurrijke kostuums, 25 carnavalsgroepen en praalwagens trekt steevast honderdduizenden bezoekers.
De veelkleurige parade grijpt terug op carnavalstradities uit de Antillen, Kaapverdië, Suriname en Spanje. Groepen met verschillende achtergronden bereiden zich een jaar lang voor. Samen maken ze kostuums of wagens en repeteren voor de parade. Deze gezamenlijke inspanning maakt het Zomercarnaval Rotterdam tot ‘levend erfgoed van de mensheid’.
Graslandbevloeiing
Samen met Oostenrijk, België, Duitsland, Italië, Luxemburg en Zwitserland heeft Nederland de techniek van graslandbevloeiing voorgedragen voor de Unesco-lijst van immaterieel erfgoed.
De landschapsbeheerders en vrijwilligers zorgen met de ingenieuze techniek dat rivierwater via geulen over een weiland stroomt. Hierdoor komen water en voedingsstoffen op het land terecht, waardoor het vruchtbaarder wordt, minder snel uitdroogt en beter tegen vorst kan.
Graslandbevloeiing zorgt ook voor meer biodiversiteit. Nederland kent graslandbevloeiing al vanaf de Middeleeuwen. In delen van Overijssel en Noord-Brabant wordt de techniek nog steeds toegepast
Levend houden
Net als bij werelderfgoed hoort bij immaterieel erfgoed een internationale Unesco-lijst. Dat is de Internationale Representatieve Lijst van Immaterieel Erfgoed van de Mensheid. Hierop staan tradities, rituelen, gebruiken en ambachten die mensen willen doorgeven.
Dat vraagt een andere aanpak dan het beschermen van monumenten of collecties. Bij immaterieel erfgoed betekent ‘beschermen’ levend houden door kennis en vaardigheden uit te oefenen, en te behouden voor komende generaties.
Het ambacht van de molenaar, de corsocultuur en de valkerij zijn drie vormen van Nederlands immaterieel erfgoed die eerder op de Unescolijst zijn ingeschreven.
Foto: Het Rotterdamse Zomercarnaval (foto Rik van den Bos).