Betsy Kerlen (1859-1932) heeft een straatnaambord gekregen in Zutphen. Voortaan is het tot nu toe naamloze fietspad langs de Leestense Laak tussen de Zuster Meyboomstraat en de Caro van Eycklaan het Betsy Kerlenpad. Het verleende eerbetoon in de Hanzestad in Gelderland is niet zonder reden.
Kerlen maakte nationaal naam als feministe; ze entameerde rond 1900 onder andere sporten voor vrouwen, vrouwenkleding en vrouwenkiesrecht. Betsy kwam in 1859 in Zutphen ter wereld als Johanna Maria Elisabeth Kerlen. Haar vader, eveneens geboren Zutphenaar, was schoenmaker, haar moeder kwam uit Nieuwer-Amstel (nu Amstelveen).
Het Nederlands Hervormde gezin woonde aan de Nieuwstad. Betsy had negen broers en zussen, van wie enkele op zeer jonge leeftijd het leven lieten. Broer Nanning Adrianus (geboren in 1861) nam later de schoenmakerszaak van zijn vader over.
Zwemclub
Hoewel in die tijd ongebruikelijk voor vrouwen, ging Betsy zwemmen en fietsen. In 1886 – ze was toen al Zutphen uit; in 1880 verhuisde ze naar Amsterdam – richtte ze met anderen de eerste Nederlandse zwemclub voor vrouwen op, de Hollandsche Dames Zwemclub (HDZ).
Vanuit die vereniging organiseerde ze al vrij snel een zwemwedstrijd. De opbrengst gebruikte Kerlen om een zwemschool op te richten voor mindervermogende vrouwen en meisjes. Vanaf datzelfde jaar – tot 1916 – was ze directrice van de Dagteeken- en Kunstambachtsschool voor Meisjes, een voorloper van de Gerrit Rietveld Academy.
Ondertussen had ze, in 1894, samen met Henriette van Loenen-de Bordes en Anna Hesterman de gemengde Amsterdamse wielerclub Allegro Moderato van de grond getild en was ze vanaf de oprichting in 1899 betrokken bij de Vereeniging voor Verbetering van Vrouwenkleding. Die organisatie pleitte voor kleding waarin vrouwen gemakkelijker konden bewegen en sporten. Kerlen was ook lid van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht en rond 1900 was ze presidente van de Amsterdamse afdeling van deze club. Op 20 november 1932 overleed ze in Den Haag.
Initiatiefnemer
Els Knaapen, redacteur bij het BNNVARA-radioprogramma Dijkstra en Evenblij ter plekke, was degene die de bühne op ging voor een straatnaambord voor Kerlen. In het programma verzorgt zij de rubriek ‘Meer Vrouw Op Straat’.
Tijdens de uitzending bijna een jaar geleden op 19 maart 2023, uitgezonden vanuit de IJsselstroom in Zutphen, brak Knaapen een lans voor een straatnaambord voor Betsy Kerlen. De plaatselijke overheid heeft dat idee opgepakt. Verantwoordelijk wethouder Sjoerd Wannet (Cultuur, erfgoed en culturele evenementen): “Een straat vernoemen naar deze vrouw is een eerbetoon aan haar strijd voor gelijkheid en emancipatie. We hebben voor haar een passende locatie gevonden: in Leesten-De Enk. Daar zijn de straten vernoemd naar vrouwen die van lokale en landelijke betekenis waren. Het symboliseert de erkenning van bijdragen van vrouwen aan de samenleving. De in Zutphen geboren Betsy Kerlen past daar goed bij”.
Foto: Het Betsy Kerlenpad, langs de Leestense Laak van de Zuster Meyboomstraat tot de Caro van Eycklaan (foto Erfgoedcentrum Zutphen).